Üsküdar Üniversitesi tarafından düzenlenen "Toplum İçin İletişim" seminerlerinin üçüncüsünde, dijital dünyada hayatta kalmanın ve itibar korumanın altın kuralları masaya yatırıldı. İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Gül Esra Atalay, dijital ortamdaki nezaket kurallarını ifade eden "Netiket" kavramının artık bir tercih değil, zorunluluk olduğunu vurguladı.
İşte dijital ortamda hem kendimizi hem de itibarımızı korumak için dikkat etmemiz gereken kritik noktalar:
Altın Kural: "Yüz Yüze Söyleyemediğini Yazma"
Prof. Dr. Atalay’a göre dijital iletişimin en temel sınırı çok basit: "Kalabalık bir caddede bağırarak söyleyemeyeceğiniz hiçbir şeyi dijital ortamda da söylememelisiniz."
-
Disinhibisyon Etkisi: Ekran arkasında olmanın verdiği "görünmezlik" hissi, bireylerin gerçek hayattaki ahlaki frenlerini gevşetebiliyor.
-
Empati Yoksunluğu: Karşıdakinin mimiğini ve duygusal tepkisini görmemek, anonimlik zırhıyla birleşince siber zorbalığa ve saldırganlığa zemin hazırlıyor.
Dijital Ayak İzi: "Google Hiçbir Şeyi Unutmaz"
Dijital dünyada bıraktığımız izler, sandığımızdan çok daha kalıcı ve etkili.
-
İş ve Eğitim Kapıları: Artık İK departmanları ve üniversiteler, adayları çağırmadan önce sosyal medya geçmişlerini inceliyor. Yıllar önce yapılmış uygunsuz bir paylaşım, gelecekteki bir iş fırsatını yok edebiliyor.
-
Aktif vs. Pasif İzler: Sadece paylaştığınız fotoğraflar (aktif) değil; IP adresiniz, konumunuz ve arama geçmişiniz (pasif) de sizin dijital kimliğinizi oluşturuyor.
-
Algoritmalar Sizi Tanıyor: Algoritmalar, sınırlı sayıdaki beğeni üzerinden bile kişisel profilinizi çıkarıp sizi sizden daha iyi tanıyabiliyor.
Gençler İçin E-Posta ve Sosyal Medya Adabı
Özellikle iş ve akademik hayatın başlangıcındaki gençler için şu kurallar hayati önem taşıyor:
-
Resmi Yazışmalar: Konu kısmı boş bırakılmamalı, uygun bir hitapla başlanmalı ve sade bir dil kullanılmalıdır.
-
E-Posta Adresleri: "Takma isimli" veya gayriciddi e-posta adresleri yerine, isim-soyisim içeren profesyonel adresler kullanılmalıdır.
-
Büyük Harf Uyarısı: İnternet dilinde tamamı büyük harfle yazılan iletiler, "bağırmak" anlamına gelir ve nezaketsizlik olarak kabul edilir.
-
Sosyotelizm (Phubbing): Yüz yüze iletişim sırasında telefonla ilgilenmek, sosyal ilişkileri ve aile bağlarını en çok zayıflatan unsurların başında geliyor.
Dilimiz Kimliğimizdir
Sosyal medya kullanımıyla birlikte kelime haznesinin daraldığını belirten Prof. Dr. Atalay, dilin korunması gerektiğini vurguladı:
-
Aşırı kısaltmalardan kaçınılmalı.
-
İmla ve yazım kurallarına özen gösterilmeli.
-
Yabancı ağırlıklı dijital jargon, dil becerilerimizi zayıflatmamalı.
|
